มองเขาย้อนดูเรา : ไทยลีกมีมาตรการอย่างไร หากพบนักเตะแทงบอลแบบ อิวาน โทนีย์ ?
การเดิมพันเกมกีฬาถือเป็นเรื่องถูกกฎหมายในโลกตะวันตก ขอแค่คุณมีอายุครบ 18 ปีบริบูรณ์ คุณก็สามารถเดินเข้าไปเสี่ยงโชคกับบริษัทรับพนันได้ โดยไม่ต้องกลัวว่าจะโดนตำรวจจับเหมือนประเทศในโลกตะวันออก
แต่ใช่ว่าทุกคนจะสามารถทำแบบนั้นได้หมด เพราะมีข้อแม้ว่า คุณต้องไม่ใช่นักกีฬาของชนิดกีฬาที่วางเดิมพัน เพื่อป้องกันการล็อคผลการแข่งขัน จากการมีส่วนได้ส่วนเสียซะเอง อย่างประเทศอังกฤษก็ห้ามนักฟุตบอลเข้าไปยุ่งเด็ดขาด
แม้ว่าสมาคมฟุตบอลอังกฤษจะออกกฎควบคุมเข้มขนาดไหน แต่ก็ยังมีนักเตะระดับพรีเมียร์ลีกแอบไปแทงบอลให้เห็นอยู่เรื่อย ๆ เคสล่าสุดก็ อิวาน โทนีย์ ดาวยิงตัวเก่งของ เบรนท์ฟอร์ด ที่มีโอกาสโดนลงโทษสถานหนัก
เรื่องที่เกี่ยวข้อง : ยุบ บิวรี่ : เหตุการณ์ที่ทำให้ลีกอังกฤษต้องออกกฎ คัดเจ้าของทีมแบบเข้มสุด ๆ
ลีกอังกฤษมีวิธีจัดการกับปัญหานี้อย่างไร ? แล้วถ้าเกิดเหตุการณ์แบบนี้ในประเทศไทยบ้าง ไทยลีกจะมีมาตรการรับมือกับนักเตะที่ฝ่าฝืนกฎหรือไม่ ? ร่วมหาคำตอบไปพร้อมกับ Think Curve - คิดไซด์โค้ง
แก้เกมพนันออนไลน์
เดิมทีนักเตะในลีกอังกฤษวางเดิมพันเกมฟุตบอลที่ตัวเองไม่ได้มีส่วนร่วมได้ เช่น นักเตะลิเวอร์พูลวางเดิมพันคู่ แมนฯ ยูฯ พบ แมนฯ ซิตี้ แบบนี้ถือว่าไม่ผิด กระทั่งการมาของเว็บไซต์พนันออนไลน์ที่ได้เปลี่ยนธุรกิจนี้ไปตลอดกาล
ด้วยวิวัฒนาการทางเทคโนโลยี คนจึงเข้าถึงมันได้ง่ายขึ้น แค่มีคอมพิวเตอร์ แลปท็อป หรือ โทรศัพท์มือถือ ก็เข้าไปเล่นได้เลย ไม่ต้องถ่อไปถึงบริษัทรับพนัน แค่นอนอยู่บ้านก็แทงกีฬาที่ชอบได้แล้ว เรียกได้ว่าสะดวกสบายสุด ๆ
ส่วนรูปแบบการเล่นก็สนุกเร้าใจมากขึ้น จากแต่ก่อนที่ต้องวางเดิมพันก่อนเกมเท่านั้น แต่ตอนนี้คุณสามารถวางเดิมพันได้แบบเรียลไทม์ จะครึ่งแรก, พักครึ่ง หรือ ครึ่งหลัง คุณเลือกได้หมด ผลที่ตามมาคืออัตราคนเล่นเติบโตขึ้นแบบก้าวกระโดด
สมาคมฟุตบอลอังกฤษ สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นและคิดหาวิธีรับมือ เพราะเกรงว่าจะมีนักเตะหาลู่ทางใช้ประโยชน์จากอาชีพของตัวเอง จนนำไปสู่ขบวนการล็อคผลแข่งขันในอนาคต ดังนั้นพวกเขาจึงตัดสินใจแก้กฎเกี่ยวกับการพนันใหม่และประกาศใช้ในฤดูกาล 2014/15 โดยครอบคลุม 8 ลีกสูงสุดของประเทศ
จากนี้ไป นักเตะ, สตาฟฟ์โค้ช, พนักงานในสโมสร และทีมงานผู้ตัดสิน จะไม่ได้รับอนุญาตให้วางเดิมพันเกมฟุตบอลทุกคู่ทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นผลการแข่งขัน, การย้ายทีม, การแต่งตั้งหรือปลดกุนซือ
อีกทั้งยังห้ามแพร่งพรายข้อมูลภายในสโมสรให้คนนอกรู้ เพราะคนนอกอาจใช้ข้อมูลนี้ไปวางเดิมพันเพื่อหวังเงินรางวัล พูดง่าย ๆ คือห้ามเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับการพนันฟุตบอลทั้งทางตรงและทางอ้อม หากใครฝ่าฝืนก็ต้องได้รับบทลงโทษ ทั้งปรับทั้งแบน เคสร้ายแรงก็แบนตลอดชีวิต
ขณะเดียวกัน สมาคมฟุตบอลอังกฤษ ยังให้ ซิโมเน ฟารินา โค้ชทีม U-15 ของ แอสตัน วิลล่า ในเวลานั้น เป็นตัวแทนส่งสารนี้ไปถึงทุกคน เพื่อเพิ่มความหนักแน่นให้กับจุดยืนของพวกเขา เนื่องจาก ฟารินา มีภาพลักษณ์เป็นคนมือสะอาด เพราะเคยปฏิเสธเงิน 200,000 ยูโร (7 ล้านบาท) ที่จ้างเขาล้มบอลสมัยเป็นนักเตะมาแล้ว แถมเขายังไปแจ้งตำรวจจนจับกุมผู้ร่วมกระทำผิดได้ถึง 17 คนด้วย
“นักฟุตบอลต้องเข้มแข็งและปฏิเสธการล็อคผลแข่งขัน สมาคมฯกำลังทำงานหนักเพื่อให้ความรู้แก่เด็ก ๆ, นักเตะ, โค้ช และผู้ตัดสิน มันคือความรับผิดชอบของทุกคนที่ต้องเล่นกันแบบบริสิทธิ์ยุติธรรม” ฟารินา กล่าวผ่านวีดีโอในเว็บไซต์ของเอฟเอ
ความลับไม่มีในโลก
มาถึงตรงนี้หลายคนคงสงสัยว่า สมาคมฟุตบอลอังกฤษ (เอฟเอ) มีวิธีชี้มูลความผิดอย่างไร ในเมื่อนักเตะคงไม่ใช้ชื่อตัวเองวางเดิมพันแน่ ๆ เพราะไม่ต่างอะไรกับการเดินเข้ากองไฟ แต่อาจลดความเสี่ยงด้วยการฝากเพื่อนหรือคนรู้จักไปเล่นแทน แล้วแบบนี้จะรู้ได้ไงว่าเขาแทงบอลคู่นี้
คำตอบคือคุณไม่มีทางหลุดรอดสายตาไปได้ ต่อให้คุณจะพยายามอำพรางตัวตนขนาดไหน สุดท้ายเอฟเอก็จะพบร่องรอยความผิดของคุณอยู่ดี เพราะข้อมูลการวางเดิมพันทั้งหมดในประเทศนี้อยู่ในมือของพวกเขาไงล่ะ
ต้องเกริ่นก่อนว่า บริษัทรับพนันเป็นธุรกิจถูกกฎหมายในอังกฤษ ซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของหน่วยงานรัฐอย่าง คณะกรรมาธิควบคุมการพนัน (Gambling Commission) ดังนั้นสมาคมฟุตบอลอังกฤษจึงมีอำนาจเรียกดูข้อมูลของคนวางเดิมพันได้ทุกเมื่อ
และด้วยความที่ธุรกิจรับพนันเติบโตไปทั่วทุกหัวระแหง อังกฤษจึงมีบริษัทที่มีความเชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ข้อมูลและรูปแบบการวางเดิมพันด้วย พวกเขาจะทำหน้าที่เหมือนหน่วยรักษาความปลอดภัยที่คอยตรวจตราอย่างใกล้ชิดในทุกแพลตฟอร์ม
หากบริษัทเหล่านี้สงสัยว่า มีนักเตะเล่นพนันฟุตบอล หรือ บุคคลที่เกี่ยวข้องกับนักเตะวางเดิมพันแบบผิดปกติ พวกเขาก็จะแจ้งให้สมาคมฟุตบอลอังกฤษทราบเรื่องทันที โดยสมาคมฯสามารถเรียกดูข้อมูลส่วนตัว อาทิ บิลโทรศัพท์, เส้นทางการเงินในเว็บพนัน และสมุดบัญชีธนาคาร หรือแม้แต่เรียกนักเตะคนนั้นมาสอบถามได้
ถ้าเกิดเอฟเอพบว่านักเตะคนนั้นเล่นพนันบอลจริง เขาก็ต้องถูกลงโทษทั้งแบนทั้งปรับ และอาจโดนบันทึกลงในบัญชีประวัติอาชกรรมด้วย สำหรับโทษแบนนั้นจะมีผลทั่วโลก ต่อให้เขาย้ายไปเล่นในลีกอื่นแล้วก็ยังต้องชดใช้โทษแบนอยู่
เหมือนกรณีของ คีแรน ทริปเปียร์ ที่ย้ายไปเล่นในลาลีก้าแล้ว แต่ยังต้องชดใช้โทษ 10 สัปดาห์ และจ่ายค่าปรับ 70,000 ปอนด์ (3 ล้านบาท) จากการไปบอกข้อมูลเรื่องย้ายไปเล่นกับ แอต.มาดริด ในปี 2019 ให้เพื่อนไปวางเดิมพันกับบริษัทรับพนัน
ที่ผ่านมาจึงแทบไม่มีใครหนีพ้นเงื้อมมือของเอฟเอ ขนาดแค่แพร่งพรายข้อมูลให้เพื่อน โดยที่ไม่ได้ไปวางเดิมพันเอง เอฟเอยังหาหลักฐานมาเอาผิดจนได้ แต่ที่น่าแปลกใจคือยังมีนักเตะที่กล้าลองดีแอบเล่นอยู่
ยกตัวอย่างเคสที่หนักก็ โจอี้ บาร์ตัน อดีตกองกลางพันธุ์ดุชาวอังกฤษ ที่ถูกพบว่าวางเดิมพันฟุตบอลมากถึง 1,260 ครั้ง ในระหว่างปี 2006-2016 จนโดนแบนยาว 13 เดือน บีบให้เขาต้องประกาศแขวนสตั๊ดในที่สุด
เคสเร็ว ๆ นี้ก็ อิวาน โทนีย์ กองหน้าตัวความหวังของเบรนท์ฟอร์ด ที่ถูกจับได้ว่าแทงบอลไป 292 ครั้ง ในระหว่างปี 2017-2019 ซึ่งเจ้าตัวก็สารภาพความผิดกับเอฟเอเรียบร้อยแล้ว คาดว่าเขามีโอกาสแบนยาว 6-7 เดือนเลยทีเดียว
ในบางกรณีนักเตะก็ถูกโฆษณาเว็บพนันในทีวี ชักจูงใจให้เข้าไปเล่นไม่ต่างจากแฟนบอลทางบ้าน อย่างในรายของ แอนดรอส ทาวน์เซนด์ อดีตปีกของ ท็อตแนม ฮ็อตสเปอร์ ที่โดนลงโทษแบน 1 เดือน ในปี 2013
“ผมรู้สึกเบื่อและเห็นแอดโฆษณาเว็บพนันจากเกมที่ผมดูอยู่ ผมจึงดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นลงโทรศัพท์ จากนั้นก็วางเดิมพันเล็ก ๆ เพื่อเพิ่มความสนุกในการดูเกมฟุตบอล ผมทำไปโดยไม่รู้ว่ามันผิด ผมนึกว่ามันเป็นเรื่องที่ทำได้ ตราบใดที่ผมไม่ได้วางเดิมพันสโมสรตัวเอง” ทาวน์เซนด์ กล่าว
มาตรการแบบฉบับไทยลีก
จะเห็นว่าลีกอังกฤษเอาจริงเอาจังกับเรื่องนี้มาก มีทั้งการเฝ้าระวังและบทลงโทษ แล้วถ้ามีนักเตะไทยไปเล่นพนันบอลบ้าง ไทยลีกมีมาตรการรับมือกับปัญหานี้หรือไม่ ? คำตอบคือมีเช่นกัน แต่จะไปโฟกัสที่การล็อคผล
ด้วยความที่การเล่นพนันถูกระบุอยู่ในกฎหมายของประเทศอยู่แล้ว ไทยลีกจึงไม่ได้ใส่กฎห้ามนักเตะเล่นพนันบอลไว้ในระเบียบการเหมือนลีกอังกฤษ แต่ระบุกฎห้ามนักเตะล้มบอลแทน ซึ่งครอบคลุมไปถึงผู้ตัดสินและผู้บริหารทีมด้วย
โดยระเบียบการของไทยลีกในข้อ 3.10 บอกไว้ว่า การกระทำการที่ส่อไปในทางสมยอมกัน (ล้มบอล) ทำให้เกิดความเสื่อมเสีย จะถูกห้ามลงแข่งขันเป็นระยะเวลา 3 ปี และปรับเงินตั้งแต่ 50,000 - 100,000 บาท
หากนักเตะไทยลีกถูกตรวจพบว่ารับเงินล้มบอล นอกจากโทษแบนและโทษปรับเงินแล้ว เขาคนนั้นยังมีสิทธิ์ถูกจำคุกอีกด้วย เพราะถือเป็นความผิดในคดีอาญา และเคยมีกรณีตัวอย่างให้เห็นมาแล้วเมื่อปี 2021
เหตุการณ์ครั้งนั้นถือเป็นคดีประวัติศาสตร์ของวงการฟุตบอลไทย เมื่อศาลตัดสินจำคุก 15 จำเลยที่มีส่วนร่วมในขบวนการล้มบอลไทยลีก จากหลักฐานและพยานที่แน่นหนา ประกอบด้วย ผู้ตัดสิน, นักฟุตบอล, ผอ.สโมสร และนายทุน แต่ทุกคนยังได้ประกันตัวไปสู้ในศาลอุทธรณ์ต่อไป
“เรื่องการล็อคผลการแข่งขันหรือล้มบอลเนี่ย ถึงแม้จะมีการดำเนินคดีถึงที่สุด ศาลได้ลงโทษจำคุกผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง 15 คน เป็นเรื่องประวัติศาสตร์ เป็นครั้งแรกของวงการกีฬาบ้านเราที่มีการลงโทษผู้ที่กระทำผิด พ.ร.บ.กีฬาในประเทศไทย” พล.ต.อ.สมยศ พุ่มพันธุ์ม่วง นายกสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ กล่าวถึงเรื่องนี้
“ที่สำคัญเป็นสิ่งยืนยันให้เห็นชัดว่าเมื่อท่านกระทำผิด ท่านต้องได้รับโทษ ก่อนหน้านี้เคยมีคนปรามาสว่าเรื่องเหล่านี้เป็นแค่เรื่องปาหี่ มวยล้มต้มคนดู แต่วันนี้ก็ชัดเจนนะครับ ศาลลงโทษบุคคลเหล่านั้นโดยไม่รอลงอาญา แต่จำเลยทั้งหมด 15 คนนั้นก็ยังมีสิทธิ์ที่จะอุทธรณ์ และฎีกา ตามกระบวนการยุติธรรมได้”
นักเตะที่โดนคดีก็มีคนที่คุ้นชื่ออย่าง วีระ เกิดพุดซา, กิตติภูมิ ปาภูงา, ธีรชัย งามเจริญ และ เอกพันธ์ จันดากรณ์ เป็นต้น ซึ่งพวกเขาเหล่านี้ไม่เพียงแค่ถูกตัดสินว่ารับเงินล้มบอลเท่านั้น แต่ยังมีความผิดฐานลักลอบเล่นพนันฟุตบอลด้วย
บริบทที่แตกต่าง
อย่างไรก็ดี ต้องยอมรับว่าไทยลีกยังมีมาตรการเฝ้าระวังที่ยังไม่ดีนัก แม้ว่าจะสามารถจับกลุ่มนักเตะที่เล่นพนันบอลอย่างคดีด้านบนได้ก็ตาม เพราะหากพูดถึงภาพรวมแล้วยังห่างชั้นกับลีกอังกฤษอยู่มาก และแทบจะไม่มีโอกาสยกระดับไปสู่จุดเดียวกันได้เลย
ไม่ใช่ว่าระบบทำงานของไทยลีกมีปัญหา ไม่ใช่ว่าคนไทยไม่มีศักยภาพมากพอ แต่เป็นเพราะบริบททางสังคมที่สวนทางกันโดยสิ้นเชิง การพนันในประเทศไทยยังเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ในขณะที่อังกฤษเป็นสิ่งถูกกฎหมาย
อย่างที่บอกไปแล้วว่า สมาคมฟุตบอลอังกฤษ สามารถเรียกขอข้อมูลการวางเดิมพันทั้งหมดได้จากบริษัทรับพนัน ไหนจะมีบริษัทวิเคราะห์ที่ช่วยเป็นหูเป็นตาให้อีกชั้น การตรวจสอบของพวกเขาจึงเปี่ยมไปด้วยประสิทธิภาพ
ตรงกันข้ามกับประเทศไทย ไทยลีกจะไปหาข้อมูลการวางเดิมพันมาจากไหน ในเมื่อบริษัทรับพนันเองยังต้องเปิดกันแบบหลบ ๆ ซ่อน ๆ ไม่สามารถออกหน้าออกตาให้ใครรู้ตัวตนได้ ไม่อย่างนั้นพวกเขามีหวังได้เข้าไปกินข้าวแดงในตารางแน่ นี่คือความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างฟุตบอลไทยกับอังกฤษ
จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ไทยลีกไม่เคยตรวจพบนักเตะที่เล่นพนันบอลได้แบบจัง ๆ เลย เคสที่เคยจับได้ก็มาจากการขยายผลจากคดีล็อคผลแข่ง อย่าว่าแต่ข้อมูลนักเตะที่แทงเลย ข้อมูลเว็บไซต์ที่รับแทงยังแทบไม่มี
ขนาดเคสของ มาโน่ โพลกิ้ง ถูกจับภาพได้ขณะเปิดเว็บแทงบอลในโทรศัพท์มือถือ สมัยเป็นโค้ชของ แบงค็อก ยูไนเต็ด ตอนเข้าไปชมเกม ลีก คัพ รอบรองชนะเลิศ ระหว่าง เชียงราย ยูไนเต็ด พบ ราชบุรี เอฟซี เมื่อปี 2017 แค่เขาออกมาแก้ตัวว่าเปิดดูสกอร์ให้เพื่อน ไทยลีกก็ทำอะไรไม่ได้แล้ว เพราะไม่มีหลักฐานพิสูจน์ว่าเขาเล่นพนันจริง
“ตอนนั้นผมคุยอยู่กับเพื่อนที่มาจากบราซิล เขาถามว่าผลบอลเป็นอย่างไร ตอนที่ผมชมเกมระหว่าง เชียงราย ยูไนเต็ด พบกับ ราชบุรี เอฟซี เอาจริง ๆ นะ ผมรู้จักคนถ่าย มันเป็นสิทธิส่วนบุคคล ผมไม่ได้เล่นการพนัน แต่แค่เปิดดูเฉย ๆ” มาโน่ กล่าว
เอาจริง ๆ ไทยลีกก็พอมีทางจัดการปัญหานักเตะพนันบอลได้แบบอังกฤษแหละ แต่ต้องบอกว่ามันยากยิ่งกว่าการงมเข็มในมหาสมุทร เพราะคุณต้องเริ่มจากการแก้กฎหมายให้คนไทยสามารถเล่นการพนันได้อย่างเสรีก่อน อย่าว่าแต่ลงมือทำเลย แค่คิดหรือพูดถึง ดราม่าก็บังเกิดแล้ว
เรื่องที่เกี่ยวข้อง :
เตะกลางสงคราม สนามซ้อมโดนระเบิด “ซีเรีย” อันดับโลกสูงกว่าไทยได้ไง ?
ทีมเศรษฐีมีวิกฤต : เทียบปัจจัยดิ่งเหวของ เชลซี และ บีจี ที่เหมือนกันเกินคาด
หัวร้อน (เกือบ) = 0 : ทำไมแข้ง เจลีกโดนไล่ออกก็นิ่ง โดนเล่นหนักใส่ก็ยังเฉย ?
แหล่งข้อมูลอ้างอิง :
https://www.reuters.com/article/uk-soccer-england-gambling-idUKKBN0G13M720140801
https://www.thefa.com/football-rules-governance/policies/betting-rules
https://www.thepfa.com/players/union-support/betting
https://www.thaipbs.or.th/news/content/302560