Outside In : ฟุตบอลโลก U17 1999 ทัวร์นาเมนต์ล่าสุดที่ไทยไปโชว์ฝีเท้าในระดับโลก

ทีมชาติไทย U-17 กำลังทำผลงานได้อย่างโดดเด่น และมีลุ้นไปเล่นฟุตบอลเยาวชนโลก หลังผ่านเข้าสู่รอบน็อคเอาท์ ในศึกชิงแชมป์เอเชีย U-17 ที่เราเป็นเจ้าภาพ

ทั้งนี้ ครั้งล่าสุดที่ทีมฟุตบอลชายของไทยไปอวดฝีเท้าในระดับโลกนั้นอาจจะต้องย้อนกลับไปเมื่อ 24 ปีก่อน กับฟุตบอลโลก U-17 ในปี 1999 ที่นิวซีแลนด์ ที่เต็มไปด้วยเรื่องราวมากมาย

ทั้งรอบคัดเลือกสุดดราม่า, ข้อกล่าวหาเรื่องโกงอายุ ไปจนถึงการแจ้งเกิดของเด็กหนุ่มวัย 14 ปีที่ชื่อว่า ‘ธีรเทพ วิโนทัย’

และนี่คือเรื่องราวในวันนั้น ติดตามไปพร้อมกับ Outside In คอลัมน์ที่พูดถึงเรื่องราวฟุตบอลไทย ผ่านสายตาของสื่อต่างชาติ ได้ที่นี่

เบอร์ 1 เอเชีย

อันที่จริง ก่อนปี 1998 ช้างศึก U17 เคยผ่านเข้าไปเล่นในฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายมาแล้ว 1 ครั้ง หลังคว้ารองแชมป์เอเชียในปี 1996 ที่เชียงใหม่เป็นเจ้าภาพ แต่ผลงานอาจจะไม่โสภา เมื่อตกรอบแรกไปแบบเก็บไม่ได้สักคะแนน

ทำให้ ทัวร์นาเมนต์ 1999 ที่นิวซีแลนด์ ทีมชาติไทย หมายมั่นปั้นมือเป็นพิเศษ ทว่า ก่อนจะไปถึงจุดนั้น พวกเขาจะต้องเข้าชิงชนะเลิศ ในฟุตบอลอายุไม่เกิน 16 ปี 1998 ที่กาตาร์ ให้ได้เสียก่อน

แม้ว่า ช้างศึก U-16 จะผ่านเข้ามาเล่นในศึกชิงแชมป์เอเชีย รอบสุดท้ายอย่างไม่ยากเย็น หลังคว้าแชมป์กลุ่มในรอบคัดเลือกด้วยการยิงคู่แข่งไปถึง 25 ประตู ที่หนึ่งในนั้นเป็นการถล่มสิงคโปร์ และ บรูไน 9-0 และ 10-0 ตามลำดับ แต่พวกเขาต้องเจอตอตั้งแต่รอบแรก หลังถูกจับมาอยู่ในกลุ่มเดียวกับ กาตาร์ เจ้าภาพ, เกาหลีเหนือ, อิรัก และอิหร่าน

แต่ทีมชาติไทย ที่นำโดย สุริยัน แจ่มแจ้ง, สถิติ แพงมา และมาโนช ปัญญาคง โดยมี พิภพ อ่อนโม้ คอยแสตนบายในช่วงครึ่งหลัง ก็จัดการหักปากกาเซียนในนัดประเดิมสนาม ด้วยการเฉือนชนะอิหร่าน 2-1 ในช่วงทดเจ็บ จาก สุริยัน ดาวยิงของทีม และมาคว้าชัยในช่วงทดเจ็บอีกครั้ง ด้วยการแซงชนะอิรัก 3-2 เก็บ 6 คะแนนเต็มใน 2 เกม

แม้ว่านัดที่ 3 พวกเขาจะมาพลาดท่าพ่านต่อเกาหลีเหนือ 0-2 แต่ก็ยังเอาตัวรอดไปได้ในนัดสุดท้าย หลังยันเสมอกับ กาตาร์ เจ้าภาพไปได้ 1-1 ผ่านเข้าสู่รอบ 4 ทีมสุดท้ายในฐานะรองแชมป์กลุ่ม

ในรอบรองชนะเลิศ ไทย ถือเป็นนัดแห่งความกดดัน เพราะหากใครชนะก็จะการันตี ผ่านเข้าไปเล่นในรอบสุดท้ายที่นิวซีแลนด์ทันที ซึ่งพวกเขาต้องพบกับ บาห์เรน แชมป์กลุ่มบี ที่เบียดญี่ปุ่นเข้ารอบมาได้

ทว่า กลับกลายเป็น ไทย ที่เล่นได้ดีกว่า เอาชนะไปด้วยสกอร์ 6-0 โดยสุริยัน แจ่มแจ้ง ดาวซัลโวของทีมเหมาคนเดียว 2 ประตู และทำให้ช้างศึก ได้ผ่านเข้าไปเล่นเยาวชนโลก U17 รอบสุดท้ายเป็นสมัยที่ 2 ติดต่อกัน

สุริยัน แจ่มแจ้ง ปัจจุบันเป็นนายกอบต.สุขสวัสดิ์ / Photo : องค์การบริหารส่วนตำบล สุขสวัสดิ์

รอบชิงชนะเลิศ ไทยโคจร มาพบกับ กาตาร์ อีกครั้ง และยังสูสีเช่นเคย แต่หลังจากเสมอกัน 1-1 ใน 120 นาที ก็เป็นไทย ที่แม่นกว่าในการดวลจุดโทษ ด้วยการเอาชนะไปได้ด้วยสกอร์รวม 4-3 คว้าแชมป์เอเชีย U16 ได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ ขณะที่ สุริยัน คว้าดาวซัลโวของรายการด้วยผลงาน 6 ประตู

อย่างไรก็ดี ในฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย มันกลับกลายเป็นหนังคนละม้วน

ไปไม่เป็นที่แดนกีวี

หลังจากคว้าแชมป์เอเชีย ในเดือนกันยายน 1998 ทีมชาติไทย ก็มีเวลาอีกเกือบปีในการเตรียมทีม เนื่องจากการแข่งขันจะเริ่มขึ้นในเดือนพฤศจิกายน ในปีถัดไป ที่ทำให้พวกเขา สามารถวางแผนเก็บตัวได้อย่างเต็มที่

สมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย ที่มี วิจิตร เกตุแก้ว นั่งเป็นนายกฯ ในเวลานั้น จึงใช้วิธีตระเวนอุ่นเครื่องทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงเจ้าภาพ นิวซีแลนด์ ก่อนการแข่งขันจะเปิดฉากในวันที่ 10 พฤศจิกายน

“การเตรียมตัวของทีมชาติไทย เป็นการเตรียมตัวอย่างระมัดระวังในระยะยาว ตลอดระยะเวลา 10 เดือน มีผู้เล่น 25 คนมาเข้าค่ายเก็บตัวฝึกซ้อม ซึ่งหนึ่งในนั้นคือแมนเชสเตอร์ (อังกฤษ) ที่พวกเขาร่วมลงแข่งในทัวร์นาเมนต์” รายงานของสหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ หรือฟีฟ่าอธิบาย

อย่างไรก็ดี ทีมชาติไทยชุดนี้ กลับถูกเปลี่ยนแบบยกแผง เนื่องจากในช่วงเวลานั้น สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (ฟีฟ่า) เข้มงวดกับการเช็คอายุ หลังได้รับการร้องเรียนว่าหลายทีมโกงอายุ จึงได้ใช้วิธีเอ็กซ์เรย์กระดูก แทนการตรวจพาสสปอร์ต

ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ไม่มีผู้เล่นจากชุดแชมป์เอเชีย ที่กาตาร์ ติดทีมมาแม้แต่คนเดียว และกลายเป็นทัวร์นาเมนต์ของเด็กรุ่นใหม่อย่าง สุรีย์ สุขะ, ศักดา เจิมดี, สุริยะ อมตเวทย์ รวมถึง ธีรเทพ วิโนทัย ที่ติดทีมมาด้วยวัยเพียง 14 ปี

ทีมชาติไทยชุดลุยเยาวชนโลก U17 ที่นิวซีแลนด์

และถึงแม้ว่าทีมชาติไทย จะถูกจับฉลากเข้ามาอยู่ในกลุ่มสุดแข็ง จากการมี เม็กซิโก, สเปน และกานา เป็นทีมร่วมสาย แต่ก่อนทัวร์นาเมนต์ จะเริ่มต้นพวกเขาก็ถูกมองว่าเป็น “คู่แข่งที่ประมาทไม่ได้” จากเม็กซิโก

“เม็กซิโก มีสไตล์การเล่นแบบเน้นการจ่ายบอล เพื่อปิดพื้นที่ทีมชาติไทย สำหรับโอกาสในรายการนี้ (โฆเซ หลุยส์) เรอัล (โค้ชเม็กซิโก) บอกว่า ‘เม็กซิโก คิดแต่เรื่องของไทยเพียงอย่างเดียว’” El Universal หนังสือพิมพ์ของเม็กซิโกระบุ

แต่เมื่อลงสนาม มันกลับไม่เป็นเช่นนั้น เมื่อเม็กซิโก จัดการไล่อัดไทยจนไปไม่เป็น 4-0 ก่อนช้างศึกจะมาโดนสเปนถล่มยับ 6-0 และปิดท้ายด้วยการพ่ายต่อ กานา 7-1 เสียรวมไปถึง 17 ประตู มากที่สุดในทัวร์นาเมนต์

“ในการพบกับคู่แข่งในกลุ่ม เม็กซิโก, สเปน และกานา พวกเขาไม่เคยอยู่ในจุดที่ควบคุมเกมได้เลย หากผู้รักษาประตูของพวกเขา อินทรัตน์ (อภิญญากุล) ไม่ได้แสดงให้เห็นลีลาการเซฟอย่างกล้าหาญหลายต่อหลายครั้ง พวกเขาน่าจะแพ้ในสกอร์ที่มากกว่านี้” รายงานของฟีฟ่าระบุ

“โค้ช (สมชาติ) ยิ้มศิริ ใช้ระบบ 5-3-2 และแม้ว่าสิ่งนี้จะทำให้พวกเขามีจำนวนผู้เล่นที่มากกว่าในการรับมือเกมรุกของคู่ต่อสู้ แต่พวกเขาก็เผชิญกับปัญหาบ่อยครั้งในแดนหลัง โดยเฉพาะในเกมกับ กานา ที่ทะลวงเข้าไปซ้ำแล้วซ้ำเล่า”

“กองกลางของพวกเขา แทบจะไม่สามารถแสดงพิษสงในเกม และสองกองหน้าก็ได้รับการสนับสนุนน้อยจนเกินไป จนไม่สามารถคุกคามหรือเข้าใกล้ประตูของคู่แข่งได้”

การมาแข่งในระดับโลกด้วยทีมอีกชุดหนึ่ง มีผลอย่างมากที่ทำให้ทีมไทยสู้ใครไม่ได้เลย โดยจากรายงานของฟีฟ่า ได้วิเคราะห์ว่า จุดอ่อนของช้างศึกเยาวชนชุดนี้ คือความสามารถที่ห่างชั้นจากคู่แข่งอย่างชัดเจน

“หลายครั้งที่ผู้เล่นของพวกเขามีจังหวะก้าวที่ช้าเกินไป ส่วนทักษะความสามารถไม่ได้อยู่ในระดับสูง มีแค่อินทรัตน์ ผู้รักษาประตู (ที่แสดงให้เห็นทักษะที่ดีนอกเขตโทษ), ลิเบโร ไกรเกียรติ (เบียดตะคุ) เบียรและเหนือขึ้นไปก็คือ ศักดิ์ดา (เจิมดี) กองกลางตัวรุก ที่โดดเด่นกว่าค่าเฉลี่ยของกลุ่ม” รายงานของฟีฟ่า อธิบาย

แต่ถึงอย่างนั้น พวกเขาก็ยังได้รับคำชื่นชมในเรื่องความใจสู้ ที่แม้จะโดนคู่แข่งนำห่างแค่ไหน แต่ทุกคนก็ไม่ก้มหน้ายอมแพ้ พยายามวิ่งไล่จนถึงวินาทีสุดท้าย

“จุดแข็งของทีมคือสภาพร่างกายและทัศคติในแง่บวกของพวกเขา แม้ว่าพวกเขาจะตามหลัง 3-4 ประตู แต่ไม่มีผู้เล่นคนไหนแสดงให้เห็นสัญญาณของการยอมแพ้ หรือลดความพยายามลง” ข้อความใน FIFA Report

“ส่วนข้อดีอีกข้อก็คือการเล่นลูกโหม่งของแนวรับ เมื่อ 17 ประตูที่เสียไป เป็นลูกโหม่งแค่เพียง 3 ลูกเท่านั้น”

ทัวร์นาเมนต์ล่าสุดในระดับโลก

หลังจากทำผลงานได้ไม่ดีนักในฟุตบอลเยาวชนโลกที่ นิวซีแลนด์ ช้างศึก U16 ต้องเผชิญวิบากกรรมอีกครั้ง เมื่อถูกจับได้ว่าใช้ผู้เล่นอายุเกิน จากเทคโนโลยีเอ็กซ์เรย์กระดูกที่เอเอฟซี นำมาใช้ ในฟุตบอล U16 ชิงแชมป์เอเชีย 2000 เวียดนาม

แม้ว่าสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย จะออกมาปฏิเสธในเรื่องนี้ แต่สุดท้ายไทยก็โดนปรับ พร้อมทั้งถูกแบนห้ามลงเล่นในรายการนี้ในการแข่งขันที่ ยูเออี ในปี 2002 ร่วมกับ โอมาน, อิหร่าน, บังคลาเทศ และเนปาล

ก่อนที่ในปี 2009 ฟีฟ่า จะใช้เทคโนโลยีตรวจเช็คอายุด้วยการทำ MRI กระดูกข้อมือ เพื่อแก้ไขปัญหาปัญหานี้ ในฟุตบอลระดับเยาวชน จนทำให้การใช้นักเตะอายุเกินในหลาย ๆ ชาติเริ่มหมดไป

แต่นั่นก็ทำให้โอกาสของทีมชาติไทยเลือนรางลงไปเช่นกัน เพราะนับตั้งแต่ปี 1998 ช้างศึกชุดเล็ก ยังไม่เคยผ่านเข้ารอบน็อคเอาท์ในฟุตบอล U16 ชิงแชมป์เอเชียได้เลยแม้แต่ครั้งเดียว

และทำให้ฟุตบอลเยาวชนโลก U17 ที่นิวซีแลนด์ ปี 1999 กลายเป็นทัวร์นาเมนต์สุดท้าย ของทีมฟุตบอลชายไทย ที่ได้ไปโชว์ฝีเท้าในระดับโลก นับจนถึงทุกวันนี้

อย่างไรก็ดี ปีนี้แฟนบอลไทย กลับมามีความหวังอีกครั้ง เมื่อช้างศึก U17 เพิ่งจะผ่านเข้าสู่รอบ 8 ทีมสุดท้ายได้สำเร็จ หลังเก็บ 6 แต้มเต็มในสองเกมแรก เหลือเพียงแค่ลุ้นกับ เยเมน ในนัดสุดท้ายว่าใครจะได้ตำแหน่งแชมป์กลุ่ม