ทำไมนักเตะยุโรปตะวันออกจึงนิยมมาเล่นในไทยลีก ?
ตลอดหลายปีที่ผ่านมานักเตะจากภูมิภาคแห่งนี้ ต่างพาเหรดมาเล่นในไทยลีกไม่ต่ำกว่า 50 ราย รวมถึง มาริโอ ยูรอฟสกี หรือ ดราแกน บอสโควิช
เพราะอะไร นักเตะจากภูมิภาคนี้ จึงมาเล่นในไทยลีกกันอย่างคับคั่ง ติดตามไปพร้อมกับ Think Curve - คิดไซด์โค้ง
ภูมิภาคแห่งความวุ่นวาย
ยุโรป ถือเป็นทวีปที่เป็นหมุดหมายของนักฟุตบอล นักเตะจำนวนมากจากทั่วโลกพยายามดิ้นรน ผลักดันตัวเองไปเล่นที่นั่น เพราะนอกจากรายได้ที่อู้ฟู่แล้ว มันยังเป็นบททดสอบสำคัญ และบันไดในการยกระดับฝีเท้า
ทว่า หากมองลึกลงไป คำจำกัดความดังกล่าวอาจจะเป็นแค่ฝั่งยุโรปตะวันตก ซึ่งเป็นฐานที่มั่นของ 5 ลีกใหญ่ของโลกอย่าง พรีเมียร์ลีก, กัลโช เซเรียอา, บุนเดสลีกา, ลาลีกา และ ลีกเอิง เท่านั้น เพราะเมื่อเทียบกับฝั่งตะวันออก หลายสิ่งหลายอย่างก็ล้วนต่างกันอย่างสิ้นเชิง
อันที่จริงในอดีต ฟุตบอลจากยุโรปตะวันออกนั้นเคยขึ้นมาหนึ่งในเป็นมหาอำนาจของโลก ไม่ว่าฮังการียุคเกรียงไกร ในช่วงทศวรรษที่ 1950s-1960s หรือสหภาพโซเวียตในยุค 1960s ที่เคยคว้าแชมป์ยูโร และอันดับ 4 ฟุตบอลโลก
อย่างไรก็ดี หลังจากล่มสลายโซเวียต และการเสื่อมอำนาจของแนวคิดแบบคอมมิวนิสต์ ในช่วงทศวรรษที่ 1990s ก็ส่งกระทบอย่างหนักต่อวงการฟุตบอลในภูมิภาคนี้ เมื่อเงินสนับสนุนที่เคยได้รับจากรัฐได้หายไป เพื่อนำไปใช้กับสิ่งที่จำเป็นกว่าอย่างปากท้อง
“หลังจากการล่มสลายของระบอบคอมมิวนิสต์ในฮังการี ภาวะเศรษฐกิจถดถอยเริ่มชัดเจนขึ้น การศึกษาและกีฬาถูกละเลย รัฐถอนเงินอุดหนุนส่วนหนึ่งกับมัน”ซูซานนา บูคตา นักวิชาการจากมหาวิทยาลัย Eötvös Loránd กล่าวในงานวิจัยที่ชื่อว่า The nature of hungarIan sport associations after the change of the polItIcal system
“นั่นหมายความว่า สโมสรกีฬาที่ได้รับการสนับสนุนจากพวกเขาก็หายไป หรือตกอยู่ในภาวะทางการเงินที่ยากลำบาก”
ภาวะดังกล่าวทำให้มาตรฐานฟุตบอลยุโรปตะวันออก ตกต่ำลงอย่างต่อเนื่อง และมันก็มาถูกซ้ำเติมจากปัญหาภายใน ทั้งการค้าค่าแรง การล็อคผลการแข่งขัน ไปจนถึงซื้อตำแหน่งในตารางคะแนน
จากการรายงาน FIFPro ในปี 2012 ระบุว่าผู้เล่นจากยุโรปตะวันออก และยุโรปใต้เกือบ 1 ใน 4 (23.6%) รู้ว่ามีการล็อคผลการแข่งขันในลีกของตน โดยมีจำนวนมากที่สุดในลีกรัสเซีย (43.5%) ขณะที่นักฟุตบอล 11.9% ต่างเคยถูกทาบทามให้ล็อคผลการแข่งขัน
“ในบางประเทศในยุโรปตะวันออก สโมสรได้ซื้อตำแหน่งของพวกเขาในการแข่งขัน” เธโอ ฟาน เซกเกเลย เลขาธิการ FIFPro กล่าว
“พวกเขารู้ล่วงหน้าว่าใครจะเป็นที่หนึ่ง สอง สามหรือสี่ พวกเขาตกลงกันเอง ผมได้ยินสิ่งนี้จากผู้เล่น มันเกิดขึ้นในเซอเบียร์ เกิดขึ้นในโครเอเชีย และประเทศอื่นๆ”
มันทำให้ผู้เล่นที่นี่เบื่อหน่าย และพยายามผลักดันตัวเอง ออกไปเล่นนอกภูมิภาค เท่าที่จะทำได้ เพื่อที่จะได้ไม่ต้องมาเผชิญกับอะไรแบบนี้ และไทยคือหนึ่งในนั้น
เพราะอะไร?
รายได้สมน้ำสมเนื้อ
นับตั้งแต่ที่ไทยลีก เปิดฤดูกาลครั้งแรกในปี 1996 มีรายงานว่ายุโรปตะวันออก คือหนึ่งในภูมิภาคที่มีนักเตะย้ายมาโชว์ฝีเท้าในลีกแดนสยามมากที่สุด ด้วยจำนวนไม่ต่ำกว่า 50 ราย และมี เซอร์เบีย เป็นผู้นำด้วยจำนวน 19 คน (สถิติถึงฤดูกาล 2021-2022)
รองลงมาคือมอนเตเนโกร บ้านเกิดของดราแกน บอสโควิช อดีตยอดดาวยิงของ แบงค็อก ยูไนเต็ด ที่เพื่อนร่วมประเทศของเขาย้ายมาที่นี่ถึง 12 คน ขณะที่อันดับ 3 คือนอร์ธ มาเซโดเนีย ของ มาริโอ ยูรอฟสกี ตำนานของเมืองทอง ยูไนเต็ด
โดยหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้ผู้เล่นจากยุโรปตะวันออก ย้ายมาเล่นในแดนสยามเป็นจำนวนมากก็คือค่าแรงที่สมน้ำสมเนื้อ เพราะเมื่อเทียบกับลีกในประเทศของพวกเขาแล้ว ค่าเหนื่อยในไทยลีก โดยเฉพาะนักเตะต่างชาติ นั้นค่อนข้างสูง และบางครั้งอาจจะสูงกว่าถึง 10 เท่า สำหรับสโมสรที่ไม่ได้อยู่แถวหน้าของลีก
จากการรายงานของ americansoccernow.com ระบุว่าค่าเหนื่อยของ เอฟเค เทปลิค ทีมในลีกสูงสุดของเช็กนั้นถูกมาก โดยดาวรุ่งที่เล่นในทีมชุดใหญ่จะได้เงินเดือนอยู่ที่ราว 518 เหรียญ (ราว 17,000 บาท) ส่วนผู้เล่นชุดใหญ่อยู่ที่ 1,828 เหรียญ (ราว 60,000 บาท) ส่วนนักเตะระดับสตาร์จะได้แค่เพียง 3,656 - 4,570 เหรียญ หรือราว 120,000-150,000 บาทเท่านั้น
“นอกจากเกมดาร์บีแมตช์แล้ว ผู้ชมในสนามนั้นน้อยมาก ด้วยเงินเดือนที่ได้คุณอาจจะสามารถเลี้ยงชีพได้ แต่ไม่มีทางร่ำรวย” ดาร์นิยัล เบอร์โควิช ผู้เล่นชาวสหรัฐเชื้อสายโครเอเชียที่เคยเล่นในลีกบอสเนียฯ กล่าวกับ americansoccernow.com
“ผู้เล่นส่วนใหญ่ในลีกบอสเนียฯมาเล่นที่นี่เพราะว่าพวกเขาอยากได้รับความสนใจจากแมวมองและย้ายไปเล่นในลีกที่ดีกว่าลีกบอสเนียฯ”
นอกจากนี้ ลีกในยุโรปตะวันออกยังขึ้นชื่อในเรื่องการจ่ายค่าเหนื่อยล่าช้า ไปจนถึงค้างค่าแรง จากรายงานของ FIFPro ระบุว่ามีสโมสรในภูมิภาคนี้มากถึง 41.4 เปอร์เซ็นต์ ที่จ่ายเงินไม่ตรงเวลา และ 53.4 เปอร์เซ็นต์ สำหรับโบนัส โดยเกือบทั้งหมด (92.9 เปอร์เซ็นต์) เป็นเพราะสโมสรไม่มีเงินจ่าย
ยิ่งไปกว่านั้น รายงานยังระบุกว่าครึ่งหนึ่งของนักเตะที่ไม่ได้รับเงินเดือนตามเวลา หรือโดนเบี้ยวค่าแรง ต่างเคยถูกทาบทามให้ล็อคผลการแข่งขัน ราวกับว่าพวกเขาถูกใช้เงินเดือนเป็นตัวประกัน ทั้งที่มันเป็นเงินที่พวกเขาควรได้รับอยู่แล้ว
“สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นผลที่น่ากังวล” แอนโธนี ฮิกกิน อดีตผู้อำนวยการ FIFPro กล่าว
“ในฝั่งตะวันออก ผู้เล่นมักจะถูกเบี้ยวค่าแรงจากสโมสรพวกเขาเป็นประจำ และจากนั้นพวกเขาก็ตกเป็นเป้าหมายของผู้มีอิทธิพลผิดกฎหมาย เพราะพวกเขามีจุดอ่อน”
นอกจากนี้ อีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ผู้เล่นในภูมิภาคนี้ มีไทยเป็นหมุดหมาย คือสไตล์การเล่น ที่พวกเขาไม่ต้องปรับตัวอะไรมากมาย เพราะโดยพื้นฐานแล้ว ผู้เล่นจากลีกยุโรปตะวันออก มักจะเป็นคนที่รูปร่างสูง มีความแข็งแกร่ง และความเร็ว และเมื่อพวกเขานำมันมาใช้กับผู้เล่นเอเชีย มันจึงสร้างความแตกต่างได้อย่างชัดเจน
เรื่องราวที่เกี่ยวข้อง
“แม้ว่า บอสเนียพรีเมียร์ลีกจะไม่ได้รับความนิยมมากนักในยุโรป แต่พวกเขาก็มีผู้เล่นทักษะดีมากมายอยู่ที่นี่ ลีกแห่งนี้จะเน้นกับการวิ่งและความแข็งแกร่งทางร่างกาย” ดาร์ริยัล เบอร์โควิช อธิบาย
ด้วยเหตุผลนี้ ทำให้ไทยไม่ได้เป็นเป้าหมายเดียวในทวีป สำหรับแข้งจากยุโรปตะวันออก เพราะหากมองไปยังลีกอื่นก็จะพบว่ามีนักเตะจากภูมิภาคนี้ ที่ฝังตัวอยู่ในลีกชั้นนำของเอเชีย ทั้งเจลีกญี่ปุ่น ไชนีส ซูเปอร์ลีกของจีน รวมถึง ซาอุดิ โปรเฟสชันแนล ลีก
ขอเป็นตัวเลือก
แน่นอนว่า วูชคิช คงจะไม่ใช่นักเตะจากตะวันออกของยุโรปคนสุดท้ายที่มาเล่นที่ไทย เพราะตราบใดที่ฟุตบอลลีกของพวกเขายังคงติดหล่ม และไร้อนาคต การเอาตัวเองออกมาเล่นนอกประเทศ ก็คงจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด
ยิ่งไปกว่านั้นการที่พวกเขา เผชิญกับความยากลำบากมาตลอด ทั้งสงครามกลางเมือง ไปจนถึงภาวะเศรษฐกิจตกต่ำในยุโรปปี 2008 ยังทำให้การจากบ้านมาเล่นในดินแดนอันไกลโพ้นกลายเป็นเรื่องเล็กน้อย
"สำหรับนักเตะสโลเวเนีย ถ้าคุณอยากเติบโตในอาชีพทางเดียวคือคุณต้องไปเล่นในต่างประเทศ ไม่มีทางเลือกอื่นแล้วสำหรับพวกเราในยุคนั้น" วูชคิช กล่าว
"ตอนนั้นผมได้เงินค่อนข้างดีเลย มากกว่าเงินเก็บที่พ่อและแม่ของผมเก็บไว้เสียอีก”
บวกกับสถานะ ที่หลายคนมาในฐานะสตาร์ของทีม ก็น่าจะเป็นตัวอย่างให้เพื่อนร่วมชาติของพวกเขา สนใจที่จะมาแสวงโชคที่นี่ และทำให้ไทยลีก ได้มีโอกาสต้อนรับแข้งจากยุโรปตะวันออกต่อไปในอนาคต
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
ตัวบัคแน่ ๆ แม่จ๋า : กาลครั้งหนึ่งเมื่อ ดิโอโก้ สวมวิญญาณ "ฮาลันด์ไทยลีก"
สืบจากดีล ‘เคาซิช’ : ‘ลีกรัสเซีย’ แหล่งรวมแข้งของดีราคาถูกที่ทีมไทยลีกไม่ควรมองข้าม
แฮริส วูชคิช : ดาวยิงบุรีรัมย์ที่เคยเล่นพรีเมียร์ลีกตั้งแต่ 19 และอดีตคู่ซ้อมของ 'กาก้า'
แหล่งที่มา
https://www.bbc.com/sport/football/16923742
http://americansoccernow.com/articles/soccer-in-eastern-europe-lures-adventurous-yanks
https://www.ft.com/content/7d22fbb8-e3bf-4a7f-a16a-978a1517bf1b
https://www.bangkokpost.com/sports/1147301/romanias-football-derby-which-survived-fall-of-communism